Getest: appels

Iedereen heeft z’n eigen voorkeur, maar als een appel sappig, fris, zoet, knapperig en aromatisch tegelijk is, heb je een ideaal exemplaar te pakken. Dit keer deed gastpanellid Lyndall mee. Hij is drieënhalf en kritisch appelliefhebber. ‘Deze geef ik aan de konijnen.’

Het proefpanel
Loethe Olthuis, culinair onderzoeksjournalist
Ronald van Eijk, ervaren proever
Huub van der Maat, milieukeur-appelteler,
boerderij Nieuw Slagmaat, Bunnik
Alexander Bakker, kookboekschrijver en importeur van natuurlijke sojasaus en miso (Fair for Flavor)
Bianca Slieker, kunstenaar
Lyndall Bakker, drieënhalf jaar oud en appelliefhebber

De proeverij

De proeverij hielden we helemaal aan het begin van het Nederlandse/Europese appelseizoen, vandaar dat de meeste appels van overzee kwamen: Nieuw-Zeeland en Chili. We waren benieuwd of de (plastic) verpakking nog invloed had op de smaak: dat was het geval bij de Golden Delicious. De meest verse appels, uit Nederland en Frankrijk, bleken ook het lekkerst te zijn. Het loont dus de moeite om op de verpakking naar het land van herkomst te kijken. Ook de jongste proever was het in grote trekken met de andere proevers eens. De prijs van appels verschilt behoorlijk per winkel, land van herkomst en seizoen, vandaar dat er geen prijzen staan vermeld. Gemiddeld kost een kilo appels tussen de € 2 en € 4. De appels zijn blind geproefd.

Hoe duurzaam is dat appeltje?

Appels worden bespoten met ‘gewasbeschermingsmiddelen’: maar dat gebeurt wel steeds minder. Een paar weken voor de oogst stopt de teler met spuiten. Daardoor zitten er nauwelijks of geen residuen van bestrijdingsmiddelen op de appels die je koopt. Appels van ver, zoals Chili of Nieuw-Zeeland, komen hier gekoeld per boot naartoe. Doordat er enorme hoeveelheden tegelijk worden vervoerd, valt het met de milieubelasting wel mee, zegt Milieu Centraal.Hoewel plastic folie de appels beschermt tegen butsen en zo de houdbaarheid verlengt, is én een kunststof schaaltje én folie wat veel van het goede. Een papieren zak is niet noodzakelijkerwijs duurzamer dan een plastic zak: voor papier zijn bomen en land nodig. Allebei de materialen kunnen goed worden gerecycled, maar plastic is schadelijker als het zwerfafval wordt. Het beste is: tas mee naar de winkel en losse appels kopen.

Zo worden appels bewaard

Appels zijn vrijwel een jaar houdbaar, omdat ze bij lage temperaturen in zuurstofarme cellen worden bewaard. Daardoor stopt de stofwisseling bijna geheel en bederft de appel niet. Dat voorkomt verspilling: het is onmogelijk om alle geoogste appels direct op te eten. Appels ‘van ver’ komen hier op dezelfde manier gekoeld naartoe. Volgens fruitkweker Huub van der Maat gaat de smaak van appels door het bewaren vaak wel met sprongen achteruit. De lekkerste appels koop je daarom in het seizoen én dichtbij, bijvoorbeeld bij de teler zelf of in een goede groentewinkel.

de test

GRANNY SMITH

GRANNY SMITH,
Nieuw-Zeeland, groenteboer, los

Huub: ‘Dit is geen appel. Zuur, bitter, droog. Veel en veel te lang bewaard, als-ie al goed was om mee te beginnen.’ Loethe: ‘Niet zozeer zuur, maar stug en droog. Hoe bejaard is deze appel?’ Alexander: ‘Hij smaakt bijna giftig.’ Lyndall: ‘Heel vies!’

1
GOLDEN DELICIOUS

GOLDEN DELICIOUS,
Frankrijk, AH, foliepak

Frankrijk, AH, foliepak
Loethe: ‘Zoetig, weeïg, muf ... En ruik en proef ik plastic?’ Huub: ‘En een koelcelgeur! Een zachte, smakeloze bejaardenappel. Vreemd genoeg is deze appel nog steeds heel populair in veel landen, vanwege de hoge opbrengst.’ Ronald: ‘Echt niet te eten.’ Alexander: ‘Ik spuug ‘m uit hoor.’ Bianca: ‘Dit is zo’n vreselijke appel uit mijn jeugd.’
Lyndall: ‘Vies!’

2-
BIOLOGISCHE BRAEBURN

BIOLOGISCHE BRAEBURN,
Nieuw-Zeeland, Albert Heijn, foliepak

Huub: ‘Rood-geel kinderappeltje, ruikt goed. Maar ze hebben veel te lang in het schap gelegen. De steeltjes zijn zelfs helemaal verdroogd. Deze appel is versleten.’ Loethe: ‘Oorspronkelijk goede balans tussen zoet en zuur, maar nu smaken ze vooral muf.’ Ronald: ‘Een stokoude appel. Niet goed.’ Lyndall: ‘Niet lekker.’

3+

ROYAL GALA

ROYAL GALA, Nieuw- Zeeland, groenteboer, los

Loethe: ‘Jammer. Mooi rood-geel appeltje, maar smaakt nergens naar.’ Huub: ‘Een allemansvriend. Saai.’ Ronald: ‘Ik vind ’m eigenlijk niet zó slecht.’ Alexander: ‘Schilt lekker, maar volstrekt nietszeggend.’ Bianca: ‘De minste tot nu toe.’ Lyndall: ‘Deze geef ik aan de konijnen.’

4
FIJI

FUJI, Chili, Albert Heijn, foliepak

Loethe: ‘Wel een mooi appeltje, zo met die streepjes!’ Alexander: ‘Daardoor vind ik ’m er juist wat kunstmatig uitzien, een fabrieksappeltje.’ Loethe: ‘Ook
wel lekker zoet, maar verder weinig opwindend.’ Huub: ‘Dit is echt een oude mensen- of kinderappel. Niet te hard,
niet te zacht, zoet en superneutraal van smaak.’ Bianca: ‘Flauw bedoel je.’ Lyndall: ‘Best lekker.’

4,5
JAMES GRIEVE

JAMES GRIEVE, Nederland, groentewinkel, los

Loethe: ‘Klein en groen, dan verwacht je flink wat zuur. Dat klopt, maar daardoor is-ie ook heel fris.’ Alexander: ‘Samentrekkend zuur, bedoel je. Dit is zo’n appel die je vroeger moest opeten van je oma.’ Bianca: ‘Zuur, maar ik vind hem wel lekker.’ Huub: ‘Sappig, maar je moet wel van zure appels houden. Niet erg vers.’ Lyndall: ‘Bah!’

5-

JAZZ

JAZZ, Nieuw-Zeeland, groentewinkel, los

Loethe: ‘Hard! Knapperig! Zoet! Dat is lekker. Maar verder smaakt hij nergens naar.’ Huub: ‘Dit noemen wij een bakkersappel, voor in de taart. Te smakeloos voor een handappel.’ Ronald: ‘Hard, zoet en waterig. Niet mijn ideale appel.’ Lyndall: ‘Eén stukje is best lekker.’

5,5
PINK LADY

PINK LADY, Chili, Hoogvliet, foliepak

Loethe: ‘Jeetje wat zoet, té zoet vind ik. Maar wel aromatisch. Dat maakt ’m niet saai.’ Alexander: ‘Aha, dát is dat geparfumeerde zepige, alsof ik na het wassen mijn handen niet goed heb afgespoeld.’ Ronald: ‘Een echt Sneeuwwitje-appeltje met die blos en ook best lekker, maar voor mij is-ie te zacht.’ Huub: ‘Klopt. Een 80-plus appel. Dit kan elk kunstgebit aan. Maar verder best oké.’ Lyndall: ‘Lekker zoet!’

7-
JONAGOLD

JONAGOLD, Nederland/België, Albert Heijn, los

Loethe: ‘Lekker! Goed zoetzuur.’ Huub: ‘Prima smaak, zo hoort een appel te zijn.’ Bianca: ‘Een echte dooreet-appel.’
Alexander: ‘Een charmante appel, goede textuur, lekker groot.’ Ronald: ‘Ik vind hem wel érg groot.’
Lyndall: ‘Gewoon lekker.’

7,5

MINI-ELSTAR

MINI-ELSTAR, Frankrijk, Spar, plastic zak

Loethe: ‘Verrassend. Heel klein, maar aromatisch, lekker, fris zuurzoet. Heerlijk appeltje.’ Huub: ‘Lekker vers. Dit zou ik mijn kleinkinderen wel meegeven.’ Ronald: ‘Hèhè, deze heeft tenminste smaak!’ Bianca: ‘Een blij appeltje! Voor kinderen juist fijn dat-ie zo klein is.’ Alexander: ‘Maar als je ‘m schilt, blijft er weinig over.’ Lyndall: ‘Mmm!’

8,5
DELBARE

DELBARE, Nederland, fruitkweker Huub van der Maat, los; ook bij goede groentewinkels

Loethe: ‘Wat verrukkelijk. Sappig, fris, zoet, knapperig, aromatisch. Wel groot, maar je wilt er direct nog eentje.’ Alexander: ‘Kijk, het sap spuit eruit!’ Bianca: ‘Zo lekker en sappig, echt een appeltje voor de dorst!’ Huub, de kweker van dit appeltje, dus niet helemaal objectief: ‘Wat is-ie goed, hè?’ Lyndall: ’Mag ik nog een stukje?’

9,5